Blog

Ark, elektriksel bir sistemde toprak veya bir başka faz ile düşük empedanslı bağlantıdan kaynaklanan bir elektrik patlamasıdır. Elektrik arkı, popüler olarak adlandırıldığı gibi ark veya kısa devre olarak da adlandırılabilir.
 
Elektrik Arkının Oluşma Nedenleri

Birbirine yakın birkaç iletken arasındaki potansiyel farklılıklar ve çeşitli nedenlerden dolayı iletkenler arasında havayı iyonize eden düşük dirençli bir yol oluşur ve bu yol üzerinde önemli arıza akımları meydana gelir. Oluşan bu arıza akımları, ark flaşlarının oluşmasına neden olmaktadır. Ark oluşmasına neden olan en yaygın sebepler:

• Toz, yabancı maddeler, korozyon, yoğunlaşma, hayvan girişi

Pano içerisindeki toz, baralardaki korozyon ve nemlenme elektrik arkı oluşturabilir. Ayrıca elektrik panolarına sıklıkla fare, kuş benzeri hayvanlar girebilir. Bu da kısa devreye ve dolayısıyla ark patlamasına neden olur.

• Elektriksel ve mekanik aletleri düşürmek

Bir operatör çalıştığı aletleri pano içerisinde unutabilir veya elinden düşürebilir. Bu da bir ark oluşması için yeterlidir.

• Yalıtım malzemelerinin arızalanması

Kabloların veya cihazların yalıtım malzemeleri özelliğini kaybederse yüksek güçlü bir ark oluşur.

• Yanlış kurulum

Ne yazık ki montaj aşamasında yapılan bir hata veya proje aşamasındaki yanlış ürün seçimi ark oluşmasına neden olabilir. Özellikle ilk devreye alma anında bu ihtimaller göz önünde bulundurularak tüm önlemler alınmalıdır.

• Gevşek bara veya kablo bağlantıları

Eğer baralar ve kablolar gevşek bir şekilde irtibatlandırılırsa elektrik arkı oluşabilir. Bu nedenle ürünler bağlanırken uygun tork değerlerinde sıkılmalıdır.

• Eksik veya uygun olmayan bakım

Yıllarca bakımı yapılmamış bir panoda ark oluşma ihtimali her geçen gün artacaktır. Bu nedenle periyodik bakımlara önem verilmelidir.

• Uygunsuz çalışma koşulları

Çok paslı, kirli yüzeyler, sıcak veya çok soğuk çalışma koşulları, operatörlerin pano kapağı açık çalışması gibi etmenler de ark oluşturabilir.
 
 
Elektrik Arkının Etkileri

Elektrik arkları sık yaşanan olaylar değildir. Ancak elektrik tesisatlarında oluşan kazalar arasında en yüksek ölüm oranına sahip olanıdır. Toksik gazların solunması, işitme hasarı, malzemelerin fırlamasından kaynaklanan yaralanmalar, yanıklar ve ölümler olası sonuçlardır.
Ark patlaması olayları elektriksel ve mekanik sistemler, hatta binalar için de yıkıcı olabilir. Patlama sonucu ortaya çıkan yangınlar ekipman ve tesislerde büyük hasara neden olur.
 
Elektrik Arkını Önleme Yolları

Elektrik arkının zararlarından korunmak için, tedbirler almamızda fayda vardır. Elektrik arkını önleme yolları şunlardır:

• Kaliteli cihazları tercih etmek. Eski makinaların belirli periyotlarda bakımlarını yaparak, faydalı ömrü kadar fayda sağlamak.
• Düşük voltajlı devre kesicilerde veya tehlike arz eden alanlar için mutlaka uyarı işareti bulunan levhala yerleştirilmesi gerekir.
• Çalışanların kendilerini, çalışma ortamına en uygun koruyucu ekipmanlarla donatması ve iş güvenliği hakkında tam bilgi sahibi olması gerekir.