Topraklama direnci genellikle teknik yöntem kullanılarak ölçülür. Bu yöntem HD 60364-6 standardı Ek B’de tanımlanmıştır. Bu yöntemde, iki yardımcı elektrot kullanılır. Bir elektrot (H) cihaz tarafından zorlanan akımın akışını sağlar ve diğer elektrot (S) test edilen toprak elektrodunda gerilim düşümünü ölçer. Bu yöntem MPI-535 ve MPI-540 cihazları ile toprak direnci ölçümünde kullanılır (Şekil 13).
Şekil 13. MPI-535, MPI-540 kullanılarak toprak direnci ölçümü
Ölçülen toprak elektrodunun boyutuna bağlı olarak yardımcı H elektrodu uygun uzaklıkta bir noktaya çakılmalıdır. S elektrodu E ve H elektrotlarının tam ortasına çakılmalıdır. Elektro- dun konumunun doğrulunu kontrol etmek için, S elektrodu toprak elektroduna doğru 6 metre ve sonra 6 metre H elektroduna doğru hareket ettirilmelidir. Eğer 3 sonuçta yaklaşık olarak aynı ise, bu üç ölçümün ortalaması toprak direnci olarak kabul edilir. Eğer sonuçlar farklı ise, ölçüm tekrarlanmalıdır. Bu S elektrodunun sıfır potansiyel konumunda olmadığı anlamında gelir. Bu gibi durumda, E ve H arasında mesafe arttırılmalı veya yardımcı elektrotların yönleri değiştirilmelidir.
Ölçümler yapılmadan önce, MPI-525(MPI-520) cihazları topraktaki parazit gerilimleri ölçer. Cihaz parazit gerilimin çok geniş değerlerde ölçümlerinin gerçekleştirilmesini sağlar(24V’a ka- dar). Test akımı 20mA’dir. Toprak direnci ölçümü için test gerilimi 25V veya 50V olarak seçilebilir. 25V test gerilim değeri çiftlik alanlarında yapılacak ölçümler için önerilir (hayvanların varlığından dolayı). Ölçümler yardımcı elektrotların direnç ölçümü ve toprak direncini tanımlamayı sağlar.
Eğer kurulumun konumu iki yardımcı elektrot kullanımını engelliyorsa, standart loop rezistansı ölçümüne veya iki klamp yöntemine olanak tanır. Bu gibi durumlarda, toprak direnci ve toprak özgül direnci ölçümleri için özel cihaz kullanılabilir, örn. Sonel S.A tarafından üretilen MRU-200 cihazı. Bu cihaz toprak direnci için bilinen tüm yöntemleri uygulayabilir.
• Üç telli yöntem (3p yöntemi), MPI-525 (MPI-520) durumları gibi ; 4 telli yöntem(4p)
• 3p yöntemi (Şekil 14) ek olarak kullanılan MRU-200, MRU-120, ve MRU-105 ölçüm klampları (kontrol bağlantılarını kesmeden çoklu topraklama elektrotlarının ölçümleri gerçekleştirilebilir);
Şekil 14. Toprak direnci ölçümü - klamplar ile 3p yöntemi
İki klamp yöntemi (MRU-200, MRU-120) yardımcı elektrotlar kullanılamadığı zamanlarda (perimetre topraklama elektrotları hariç);
Şekil 15. İki klamp yöntemi kullanılarak toprak direnci ölçümü
• İmpuls yöntemi (MRU-200) (Şekil 16)
Şekil 16 MRU 200 cihazı ile impuls yöntemi kullanılarak toprak direnci ölçümü
Ayrıca, klamp kullanarak kaçak akım ölçümü ve toprak özgül direnci ölçümleri yapmakta mümkündür (MRU-200, MRU-120 ve MRU-105).
İmpuls yöntemi aşağıdakilern toprak empedansını ölçmek için kullanılır;
- Patlama ve yangın tehlikesi bulunan yapılar;
- Spor tesisleri, vinçler ve bacalar;
- Diğer yöntemlerin kullanılamadığı geniş topraklama sistemleri.
İmpuls yönteminde, yıldırıma benzer formda, dalgalı bir akım kullanılır (Şekil 17). Cihaz T1/T2 darbe için seçilebilir formlar sunar; 4μs/10μs, 8μs/20μs veya 10μs/350μs.
Şekil 17. İmpuls akımın formu
Bu akım formunun kullanımının sonucu olarak, topraklama direnci ölçümünün sonucu yıldırımlar için direnç ölçümleri için benzerdir. Yıldırım sırasında, topraklama elektrodunun sadece bir kısmı yıldırım akımını iletir. Geniş topraklama sistemlerinde, impuls topraklama direnci diğer yöntemler kullanılarak ölçülen dirençten birkaç kat daha büyük olabilir.